Cơ mác dài

Cơ mác dài (Fibularis (peroneus) longus muscle) là một cơ dài nằm ở phía ngoài thuộc khoang bên của chân, cùng với cơ mác bên ngắn. Cơ trải dài từ chỏm của xương mác đến xương chêm trong và xương đốt bàn chân I.

• Gập, duỗi bàn chân ở khớp cổ chân (Talocrural joint)
• Lật bàn chân (nghiêng ngoài) ở khớp sên gót sau (Subtalar joint)
• Hỗ trợ giữ vững vòm dọc và ngang của lòng bàn chân.

Viêm bao gân xương mác (Peroneal tenosynovitis): 

• Là tình trạng bệnh lí ảnh hưởng đến gân xương mác liên quan đến việc tích tụ chất dịch bên trong bao gân. Về mặt lâm sàng, biểu hiện gồm sung và đau cục bộ dọc theo bao gân. Viêm bao gân cấp tính thường thấy ở các vận động viên tập luyện quá sức.
• Các tác nhân gây ra bao gồm: 

• • Sự nén (stress) ở xung quanh rãnh mắt cá chân, củ xương mác (peroneal tubercle bone) hoặc mặt dưới của xương hộp;
  • Chấn thương lật mắt cá chân; 
  • Vỡ xương mắt cá và xương gót chân; 
  • Rách dây chằng gót mác (calcaneofibular ligament).

Tổn thương dây chằng vòng xương mác (Superior peroneal retinaculum injuries):

• Những chấn thương liên quan đến sự trượt ra khỏi dây chằng vòng xương mác và trật khớp ngoài của rãnh mắt cá. Thường biểu hiện như bầm máu (ecchymosis), sưng tấy và đau dọc theo xương mắt cá ngoài.
• Những chấn thương có thể do nhiều nguyên nhân:

• • Gập mu bàn chân (dorsiflexion) đột ngột đi kèm sự co mạnh của cơ mác
  • Dị tật chân bẩm sinh
  • Gãy xương chày và xương gót.

Liệt thần kinh xương mác (Common peroneal/fibular nerve palsy)

• Thường dẫn đến việc mất khả năng vận động cũng như cảm giác ở khoang trước, ngoài và sau của chân.
• Tính hiệu thần kinh bị cản trở thường do bị nén chặt như trong lúc bó bột chấn thương hoặc mặc quần áo quá chật.

Hội chứng đau os peroneum (The painful os peroneum syndrome (POPS))

• Cơn đau thường diễn ra ở phần ngoài của chân, nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm bao gân hoặc đứt gân gót chân.
• Là kết quả của loạt các tình trạng, gồm: gãy xương, diastaza (enzyme dạng bột)…

Hội chứng chèn khoang cẳng chân (Compartment syndrome)

• Gây ra tình trạng đau khi áp lực các cơ tăng lên đến mức nguy hiểm, dẫn tới việc giảm lưu lượng máu, ngăn cản quá trình trao đổi chất và cung cấp oxy đến các cơ và thần kinh, biểu hiện là cảm giác tê, khu vực bị chèn có màu xanh tím hoặc chuột rút. Có 2 loại là cấp tính và mãn tính.
• Nguyên nhân:

• • Cấp tính (Acute compartment syndrome – ACS): thường do các chấn thương gây ra, nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến chấn thương vĩnh viễn.
  • Mãn tính (Chronic compartment syndrome – CCS): do thường xuyên tập thể dục mạnh, các triệu chứng sẽ giảm khi nghỉ ngơi.

• Điều trị bằng phương pháp RICE
• Bài tập cơ
• Thăm khám cơ
• Phương pháp Kinesio Taping